سوء مصرف و وابستگی به مواد مخدر، یکی از معضلات و نگرانی های عمده جهان امروز و عامل بازدارنده رشد و شکوفایی جامعه است.

 روند رو به گسترش اعتیاد بنیان های جوامع را در ابعاد گوناگون اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی تحت تاثیر قرار می دهد و آنها را از درون دچار فساد و تباهی می کند و در نهایت به انحطاط می کشاند.

متاسفانه گسترش سریع مواد مخدر بین جوانان و نوجوانان و گرایش روز افزون آنها به مصرف مواد تهدیدی جدی برای جوامع بشری به حساب می آید.

مطالعات نشان می دهد که در اکثر جوامع جوانان سالم 15 تا 25 ساله ای که برای کسب تجربه و یا در اثر معاشرت با دوستان نامناسب و یا معتادان به استفاده از مواد مخدر پرداخته اند بیشترین طیف افراد معتاد را از نظر مبنا تشکیل می دهند.

 این گروه به علت نداشتن پشتوانه خانوادگی و تربیت صحیح و از روی حس کنجکاوی و همچین بر اثر معاشرت با کسانی که آنها را به استفاده از داروی مخدرتشویق می کنند برای اولین بار مواد مخدر را تجربه نموده و دچار اعتیاد به مواد مخدر می شوند.

 متاسفانه بسیاری از جوانان به علت عدم کنترل هیجان، احساس درماندگی، ناکامی، عدم کفایت و همینطور برای رهایی از تنهایی و فشار روانی معتاد می شوند که رهایی از این نوع اعتیاد به سادگی میسر نیست.

خانواده تاثیر عمیقی در رشد کودک دارد اگر محیط خانواده سالم باشد کودک مهر و محبت یاد می گیرد و دارای اعتماد به نفس و احساس مسئولیت می شود.

مطالعات متعدد نشان از آن دارد که کودکانی که در محیط خانه پذیرفته نشده اند و با محرومیت عاطفی و فقدان مهر مادری روبرو بوده اند محبت و عواطف دیگران را احساس نمی کنند و با ترک خانه و مدرسه و ناسازگاری با جامعه رفتار خصمانه بروز می دهند. این افراد فاقد قدرت سازش می شوند و سرنوشت خوبی در انتظار آنان نیست.

متاسفانه در حال حاضر مصرف مواد مخدر در جوانان به سمت مواد سنتتیک پیش رفته است و تنوع مواد مخدر و عرضه روانگردان های جدید بحث امروز جامعه ماست که روز به روز بر آن افزوده شده و مازاد بر معضلات اعتیاد است.

بنابراین لزوم آموزش خانواده ها جهت توانمند سازی فرزندان در مورد خطرات و مضرات مواد مخدر واکسینه کردن آنها با یادگیری مهارت های زندگی (مهارت تصمیم گیری، حل مسئله و ارتباط اجتماعی)، ارتقای سطح بینش فرهنگی و مذهبی، مشاوره و مداخله در بحران های مختلف در طول زندگی، فعالیت های پیشگیری با استفاده از رسانه ها، مدارس و دانشگاه ها و... از جمله استراتژی های پیشگیری از اعتیاد می باشد.

سرانجام باید به معتادان نشان داد که پیروزی آن نیست که هرگز زمین نخوری پیروزی آن است که بعد ازهر زمین خوردنی برخیزی.

دکتر امیر قادری متخصص اعتیاد و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کاشان