در ادامه پویش «نه به تصادف» که با هدف کاهش حوادث رانندگی و افزایش مشارکت عمومی در فرهنگ‌سازی ایمنی جاده‌ای در دانشگاه علوم پزشکی کاشان در حال اجراست، گفت‌وگویی ترتیب داده‌ایم با دو بانوی فعال در عرصه رسانه و اطلاع‌رسانی. خانم زهرا ساکنی، سرپرست روابط عمومی دانشگاه، و خانم حرمت‌السادات متولی، خبرنگار باسابقه روزنامه قدس، در این میزگرد به نقش رسانه در آموزش عمومی، روایت‌گری حادثه، و اثرگذاری بر رفتار رانندگان پرداخته‌اند.

 

 

پرسش: خانم ساکنی، از منظر روابط عمومی دانشگاه، رسانه چه نقشی در پیشگیری از حوادث رانندگی ایفا می‌کند؟

 زهرا ساکنی: رسانه نه‌فقط ابزار اطلاع‌رسانی، بلکه ابزار فرهنگ‌سازی است. ما در دانشگاه تلاش می‌کنیم صدای نظام سلامت در جامعه باشیم و رسانه‌ها بزرگ‌ترین همراه ما هستند. وقتی رسانه بتواند پیام ایمنی را به زبان مردم منتقل کند، آن پیام تأثیرگذارتر و ماندگارتر خواهد بود. هر گزارش، کلیپ یا روایت، می‌تواند یک راننده را از حادثه نجات دهد.

پرسش: خانم متولی، شما سال‌ها در خط مقدم تولید محتوای رسانه‌ای بوده‌اید. تأثیر روایت‌های انسانی در موضوع تصادف را چطور می‌بینید؟ حرمت‌السادات متولی: تجربه ثابت کرده که هیچ چیزی به اندازه یک روایت واقعی نمی‌تواند در ذهن مردم بماند. وقتی مخاطب با یک داستان واقعی از یک تصادف مواجه می‌شود – مثلاً کودکی که پدرش را در یک تصادف از دست داده – پیام ایمنی برایش ملموس و جدی می‌شود. رسانه باید احساس را با آگاهی پیوند بزند؛ این همان جایی است که تأثیرگذاری اتفاق می‌افتد.

پرسش: به نظر شما، پویش «نه به تصادف» چطور می‌تواند از ظرفیت رسانه‌ها بهتر استفاده کند؟ زهرا ساکنی: به نظر من، باید ارتباط دانشگاه با رسانه‌های محلی و ملی تقویت شود. همچنین، تولید محتوای چندرسانه‌ای از تجربه‌های واقعی مردم، استفاده از اینفوگرافی‌ها، و انتشار پیام‌های شخصی‌سازی‌شده می‌تواند به پویش قدرت بدهد. ما از رسانه فقط تیتر نمی‌خواهیم؛ ما روایت، هشدار و همراهی می‌خواهیم.

حرمت‌السادات متولی: من هم معتقدم که اگر پویش بتواند از چهره‌های مردمی و تأثیرگذار دعوت کند که پیام ایمنی را در قالبی ساده و صمیمی منتقل کنند، اثرگذاری دوچندان می‌شود. همچنین رسانه باید به مردم فرصت بدهد دیده شوند. تجربه‌های شخصی افراد، حتی اگر کوتاه باشد، گاهی از صدها بنر و شعار قوی‌تر عمل می‌کند.

پرسش: آیا رسانه‌ها در پرداختن به حوادث رانندگی گاهی دچار سطحی‌نگری یا بزرگ‌نمایی می‌شوند؟ حرمت‌السادات متولی: گاهی بله. برخی رسانه‌ها صرفاً دنبال جنبه خبری و تکان‌دهنده تصادفات هستند، نه پیام‌آور پیشگیری. ما باید از رسانه بخواهیم به جای اینکه فقط اعلام کند "در فلان جاده ۳ نفر جان باختند"، بررسی کند که چرا این اتفاق افتاد و چه باید کرد که تکرار نشود.

پرسش: و سخن پایانی شما برای رانندگان و فعالان رسانه‌ای چیست؟ زهرا ساکنی: هرکدام از ما می‌توانیم یک رسانه باشیم؛ با یک پست، یک پیام یا حتی یک رفتار ایمن در جاده. مسئولیت ما فقط اطلاع‌رسانی نیست، بلکه تغییر نگرش است. حرمت‌السادات متولی: جان آدم‌ها سوژه نیست، مسئولیت است. اگر بتوانیم حتی یک تصادف را کمتر کنیم، یعنی رسالت رسانه را درست انجام داده‌ایم.

این میزگرد تأکید کرد که رسانه‌ها نقشی فراتر از گزارش‌گری صرف دارند. آن‌ها می‌توانند جریان‌ساز، هشیارکننده و حتی ناجی باشند. پویش «نه به تصادف» در دانشگاه علوم پزشکی کاشان می‌کوشد با پیوند میان رسانه و نظام سلامت، فرهنگ ایمنی را از سطح شعار به عمق رفتار اجتماعی برساند. رسانه، اگر همراه مردم باشد، می‌تواند فرمان را از فاجعه به سلامت بچرخاند.